Ly Hoàng Ly gây ấn tượng với “0395A.ĐC”

Articles & Posts (VI)

Hòa Bình

10/08/2017 22:08

https://nld.com.vn/van-hoa-van-nghe/ly-hoang-ly-gay-an-tuong-voi-0395adc-20170810211306826.htm

Triển lãm mỹ thuật cá nhân với tên lạ “0395A.ĐC” và là hình thức một dự án còn đang tiếp diễn, Ly Hoàng Ly luôn gây ấn tượng trong làng mỹ thuật Việt bởi những sáng tạo độc đáo của mình

Triển lãm “0395A.ĐC” của Ly Hoàng Ly khai mạc tối 10-8 tại Trung tâm Nghệ thuật đương đại The Factory (quận 2, TP HCM) cũng là lần trình hiện mang tính bao quát nhất về thực hành của Ly Hoàng Ly.

Tác phẩm khổng lồ đậm chất thơ

Tác phẩm điêu khắc khổng lồ có tổng trọng lượng lên tới 21 tấn Ảnh: TRẦN THẾ PHONG

Giữa không gian trưng bày, sừng sững một cấu trúc mang tinh thần tượng đài, với thiết kế tối giản và chủ ý đậm chất thơ. Được cấu thành từ 12 khối thép có thiết kế tinh vi, tổng trọng lượng lên tới 21 tấn, tác phẩm sắp đặt này mở đường cho người xem bước vào những thế giới lưng chừng của “0395A.ĐC”, kết nối hiện tại với quá khứ, tạo ra mối liên kết giữa cái được ghi nhớ và cái bị lãng quên, với những điều tỏ tường và điều còn chưa biết.

Nghệ sĩ Ly Hoàng Ly bên nhóm thực hiện tác phẩm Ảnh: TRẦN THẾ PHONG

Các bề mặt tỏa sáng của khối thép phản chiếu hình ảnh và âm thanh từ những tác phẩm cấu thành có phương tiện vật liệu khác. Ở đây, hai sắp đặt đa chất liệu báo hiệu nguy cơ đánh mất kết nối với lịch sử của chính chúng ta; ở kia, chuỗi điêu khắc kèm chùm tranh dẫn dụ đến sức mạnh của sự trùng hiện và sự hồi tưởng.

Xuyên suốt triển lãm, là một số yếu tố thị giác đặc biệt – chẳng hạn như hình ảnh con thuyền, ngôi nhà và nước – được điệp lại (làm rõ); phóng lớn (nâng tầm quan trọng), rồi thu nhỏ (hạ tầm); trong khi các yếu tố khác – như tên người, địa danh và quốc gia – lại được đặt ở những vị trí khuất tầm mắt (làm mờ) hay hoàn toàn bị che phủ (ẩn giấu đi). Tính chất đứt gãy của các cặp hành vi phóng lớn/thu nhỏ, cường điệu/giảm nhẹ, gạch bỏ/chú trọng, hình dung thứ chưa được thấy/giải thị thứ không thể nhìn thấy, trở thành cơ chế giúp ta định vị và di chuyển trong “0395A.ĐC”.

Ly Hoàng Ly dường như muốn tháo gỡ mối ràng của các yếu tố thị giác, ẩn mờ những gì không được biết, sau đó lại lật tỏ chính những che, trốn của mình. Sắc bén bình luận cách thức mà lịch sử được ghi nhớ và lưu hành, cô tháo dỡ nó, lộn trái nó, buộc nó đối diện chính mình.

Tác phẩm điêu khắc ngoại cỡ, trên tinh thần nghệ thuật công cộng đầu tiên của Ly Hoàng Ly, mang tựa “thuyền nhà thuyền”, cũng sẽ được ra mắt tại triển lãm lần này. Trong tương lai, nghệ sĩ mong mỏi tác phẩm sẽ tìm được địa điểm “định cư” lâu dài, tại một không gian công cộng ở Việt Nam.

Nghệ sĩ nổi bật của làng mỹ thuật Việt

Ly Hoàng Ly sinh tại Hà Nội, hiện sống ở TP HCM, được biết đến bởi cộng đồng nghệ thuật trong nước và quốc tế như một trong những nghệ sĩ nổi bật nhất của thế hệ nghệ sĩ đồng trang lứa. Sau khi tốt nghiệp Trường Đại học Mỹ thuật TP HCM (năm 1998), cô được trao tặng học bổng Fulbright của chính phủ Mỹ (năm 2011) và hoàn thành bằng thạc sĩ tại Học viện Mỹ thuật Chicago (SAIC, Mỹ) năm 2013, thực tập một năm tại Joan Flasch Artists’ Book Collection, SAIC.

Tiếp cận nghệ thuật qua lăng kính liên kết đa ngành và đa phương pháp, qua thực hành của mình, Ly Hoàng Ly đặt ra những chất vấn về thân phận con người nói chung: về bản chất biến thiên của căn tính và lịch sử, về tính thích ứng và khả năng chấp nhận; những vấn đề chung như sự chia rẽ và tính đoàn kết, thích ứng và chấp nhận.

Chuyến đi học cao học tại Mỹ là một bước đi quan trọng đã thay đổi mối quan hệ của Ly Hoàng Ly với nghệ thuật, định hướng lại phương pháp tiếp cận và thực hành của cô đồng thời góp phần kiến tạo phông nền ý niệm cho triển lãm lần này.

Được cộng đồng nghệ thuật địa phương và quốc tế ghi nhận, đánh giá cao, Ly Hoàng Ly liên tục khơi mở những gì được cho là truyền thống và thể nghiệm. Kho tàng tác phẩm đa dạng của cô luôn mang thơ ca và trình diễn, văn bản và điêu khắc, âm thanh và nghệ thuật công cộng,… lại với nhau.

Xuất thân từ một trong những gia đình có truyền thống thơ ca, con gái của nhà thơ Hoàng Hưng ngay từ đầu đã gây ấn tượng mạnh với công chúng đọc bằng tập thơ “Lô lô”, Ly Hoàng Ly được coi như một trong những cây viết cách tân và thành công của thế hệ đầu thơ trẻ Việt. Nhưng không chỉ tập trung chú trọng cho thơ ca, cũng ngay từ đầu, Ly Hoàng Ly đã luôn song hành và kết nối các hoạt động thi ca – mỹ thuật, kéo công chúng của hai loại hình nghệ thuật này lại với nhau và khiến cho các triển lãm mỹ thuật của cô không chỉ mang tính biểu hiện mà còn ẩn chứa đầy chất thơ. 

Nhiều triển lãm tiêu biểu

Ly Hoàng Ly đã triển lãm rộng rãi trong và ngoài nước: “Căn tính đối kháng với Toàn cầu hóa” (Gallery Quốc gia, Bangkok – Thái Lan; Bảo tàng Đại học Mỹ thuật, Chiang Mai – Thái Lan; Bảo tàng Dahlem, Berlin – Đức, 2004), “Transpop: Korea Vietnam Remix” (Trung tâm Nghệ thuật Arko, Seoul – Hàn Quốc; Trung tâm Nghệ thuật Yerba Buena, San Francisco – Mỹ và Sàn Art, TP HCM, 2007), “Kết nối: Nghệ thuật Việt Nam” (ifa Gallery, Berlin & Stuttgart – Đức, 2009), “Con người với Không gian” (Richard Gray Gallery, Chicago – Mỹ, 2012), “Phẳng chung thủy” – cộng tác với giáo sư toán Ngô Bảo Châu (Viện Nghiên cứu cao cấp về toán, Hà Nội; Thư viện sách nghệ sĩ Joan Flasch, SAIC, Chicago; và North Branch Projects, Chicago, 2014). Năm 2016, tác phẩm của cô có mặt tại hai trong số các triển lãm quan trọng nhất của năm tại Việt Nam: “Mở cửa – Mỹ thuật 30 năm thời kỳ Đổi mới (1986-2016)” và “Vietnam Eye: Nghệ thuật đương đại Việt Nam” (Hà Nội).